Het Noordbrabants Museum verwerft Kop van een vrouw
Het Noordbrabants Museum heeft zijn gestaag groeiende collectie werken van Vincent van Gogh opnieuw weten uit te breiden. Het museum legde recent de hand op een ‘Kop van een vrouw’ uit de omgeving van Nuenen, vervaardigd in 1885. Het schilderij werd aangekocht via Christie’s London. De middelen voor deze aankoop werden beschikbaar gesteld door de BankGiro Loterij, particulieren en bedrijven.
Speerpunt in het beleid
Vincent van Gogh neemt een belangrijke plaats in binnen het beleid van Het Noordbrabants Museum. Als provinciaal museum met internationale ambities wil het museum een representatief overzicht bijeenbrengen van het Brabantse oeuvre van deze wereldberoemde Brabantse kunstenaar. Na drie kleinere exposities in 2015 en 2017 werd in 2019 uitgepakt met de omvangrijke tentoonstelling Van Goghs intimi. Vrienden, familie, modellen, met bruiklenen van over de hele wereld.
13 originele Van Gogh schilderijen te zien
Eind 2016 kocht het museum de aquarel ‘De tuin van de pastorie te Nuenen’ (1885), in 2017 het schilderij ‘Collse watermolen’ (1884) en in 2018 het schilderij ‘Stilleven met flessen en schelp’ (1884). ‘Kop van een vrouw’ (1885) is de vierde aankoop van een Van Gogh in een periode van vier jaar. Met de in 1984 verworven ‘Spittende boerin’ (1885) heeft het museum nu vijf werken van Vincent van Gogh in eigendom, naast een achttal bruiklenen. Het aantal te tonen Van Goghs komt hiermee op dertien.
Oefenen als figuurschilder
Het schilderij ‘Kop van een vrouw’ maakt deel uit van een belangrijke reeks in Nuenen vervaardigde werken, ontstaan tussen november 1884 en mei 1885. Van Gogh wilde een goede figuurschilder worden en vervaardigde daartoe enkele tientallen ‘kopstudies’. Zijn vorderingen op dit gebied kwamen kort daarna tot uiting in zijn meesterwerk ‘De aardappeleters’. Binnen het Brabantse oeuvre is 'Kop van een vrouw’ een relatief kleurrijk werk. Het is een van de weinige kopstudies met een lichte, gekleurde achtergrond.
Modellen van het platteland
Van Gogh schilderde diverse boeren en landarbeiders uit Nuenen en omgeving. Met hun doorleefde gezichten vertegenwoordigden zij het zware boerenleven, dicht bij de natuur. Van Gogh was met name geïnteresseerd in modellen met karakteristieke gelaatstrekken. Deze onbekende vrouw met haar markante voorkomen moet Van Gogh zijn bevallen; hij legde haar meermaals vast. De contouren van haar profiel liet hij krachtig afsteken tegen de lichte achtergrond. Speels springt het haar van zijn model op achter de muts. Het krachtige doek versterkt de collectie aanzienlijk; het museum had nog geen portret in bezit.
Ruimhartige steun
Een dergelijke kostbare aankoop is voor Het Noordbrabants Museum allesbehalve vanzelfsprekend, zeker niet in de huidige tijd. Directeur Charles de Mooij is dan ook onder de indruk van de steun die het museum keer op keer krijgt van zijn subsidiënten en sponsoren: ‘Zoals bij veel aanwinsten werd ook dit schilderij volledig verworven met externe gelden: een groot deel werd bijeengebracht door de deelnemers van de BankGiro Loterij. Het resterende bedrag werd toegezegd door sponsoren en particulieren die het museum reeds vele jaren ondersteunen. Hartverwarmend!’
Dorine Manson, Managing Director BankGiro Loterij: “Het maakt ons trots dat wij, dankzij de deelnemers van de BankGiro Loterij, deze belangrijke aanwinst voor de collectie van het museum mede mogelijk kunnen maken. Nu de deuren van Het Noordbrabants Museum weer open zijn, hopen we dat veel mensen deze prachtige aankoop komen bewonderen. Juist in deze tijden vinden we het des te belangrijker dat mensen naar het museum kunnen komen om kunst te ervaren.
Expertise Van Gogh Museum
Voordat het museum tot aankoop overging vroeg het de experts van het Van Gogh Museum het werk te onderzoeken. In Amsterdam werd het schilderij uitgebreid onderzocht, onder meer met behulp van UV-licht, röntgen en microscoop. Ook het schildersdoek werd geanalyseerd, waarbij bleek dat het doek afkomstig van dezelfde rol als drie andere Nuenense werken. Op grond van de positieve bevindingen startte Het Noordbrabants Museum vervolgens onderhandelingen met de verkopers. Dat leidde medio augustus tot een akkoord.
Van Gogh en Brabant
De verwerving van het schilderij versterkt niet alleen de collectie van Het Noordbrabants Museum, het draagt ook bij aan de verdere profilering van Brabant als Van Goghprovincie. De provincie Noord-Brabant laat bij monde van gedeputeerde Wil van Pinxteren (onder meer cultuur) dan ook weten bijzonder blij te zijn met de aankoop.
“Mooi dat er voor de vierde keer in vier jaar een werk van Van Gogh terugkeert naar zijn geboortegrond. De afgelopen jaren investeerde Brabant sterk in uiteenlopende Van Goghinitiatieven, zowel via het mede door Het Noordbrabants Museum geïnitieerde project Van Gogh Brabant als via de Van Gogh Erfgoed Sites in Nuenen, Zundert en Etten-Leur. Ook de ontwikkeling van het Van Gogh Nationaal Park is in volle gang. Dit vormt een flinke stimulans voor onze gezamenlijke aanpak.”
